Langdurige klachten na corona-infectie of long COVID
Een klein deel van de mensen die corona heeft gehad, houdt daar schade aan longen, hersenen, zenuwen of andere organen aan over. Deze patiënten hebben soms medische revalidatie nodig. De regels hiervoor zijn hetzelfde als voor andere patiënten met orgaanschade. Er zijn daarnaast vrij veel mensen die na besmetting met het coronavirus langere tijd klachten houden, zonder dat er sprake is van orgaanschade. Dit wordt ook wel Post Acute Sequelae of COVID-19 Syndrome (PASC) of long COVID genoemd. Long staat hierin voor het Engelse woord voor lang en heeft dus niets te maken met je longen. De klachten kunnen enkele weken duren, maar ook meerdere maanden. Van welke klachten kun je last hebben bij long COVID en wat kun je er aan doen?
Hoe vaak komt long COVID voor?
Volgens een eerste schatting van het RIVM heeft ongeveer 1 op de 5 personen een maand na een positieve coronatest nog klachten. Na 3 maanden gaat het om ongeveer 1 op de 8 tot 10 personen. Het gaat daarmee om veel patiënten met long COVID.
Welke klachten passen bij long COVID?
Patiënten met long COVID hebben vrijwel allemaal last van de volgende klachten:
- Vermoeidheid
- Een benauwd gevoel
- Spierpijn
- Hoofdpijn
- Hartkloppingen
- Verhoging
- Vergeetachtigheid.
Wie krijgen long COVID?
Het is nog niet bekend waarom sommige mensen lang klachten houden na een corona-infectie. Zowel mensen die in het ziekenhuis zijn opgenomen als mensen die thuis corona hebben gehad, kunnen last krijgen van long COVID. Er zijn aanwijzingen dat long COVID vaker voorkomt bij vrouwen.
Wat kun je doen als je long COVID hebt?
De verwachting is dat langdurige COVID- klachten uiteindelijk zullen verdwijnen door natuurlijk beloop. Als ondersteuning nodig is omdat de situatie verslechtert of echt niet verbetert, kunnen de volgende hulpverleners mogelijk iets betekenen.
- Ergotherapie
Veel patiënten met long COVID hebben een verstoord evenwicht tussen belasting en belastbaarheid. Een ergotherapeut of psychosomatisch fysiotherapeut kan helpen om dit evenwicht te herstellen.
- Fysiotherapie
Een fysiotherapeut kan, als de belastbaarheid voldoende is, helpen om de conditie te verbeteren.
- Logopedie
Patiënten met een benauwd gevoel hebben vaak baat bij logopedie of eerstelijns longfysiotherapie. Zo’n therapeut kan je helpen om het natuurlijke patroon van ademhalen te herstellen. Er zijn aanwijzingen dat zingen hierbij ook kan helpen.
- Psychologische ondersteuning
Soms is begeleiding door een psycholoog, maatschappelijk werker of POH-GGZ gewenst. Door de periode van ziekte of door de gevolgen van de klachten kunnen psychische of emotionele problemen ontstaan door de periode van ziekte.
- Revalidatiearts
Als er, ondanks goede begeleiding in de eerstelijn, geen vooruitgang wordt geboekt, kan verwijzing naar een post-COVID poli worden overwogen. Bij zo’n poli is vaak een revalidatiearts aangesloten die met de patiënt en eerstelijns behandelaars meedenkt over het behandelplan. In een klein aantal gevallen kan de behandeling worden voortgezet vanuit een daarvoor geselecteerd revalidatiecentrum. Maar meestal wordt de behandeling met het behandelend team in de eerste lijn voortgezet.
Onderzoek naar long COVID
Helaas weten we nog niet voldoende over de optimale behandeling van long COVID-klachten. Patiënten wordt daarom vaak gevraagd om mee te doen aan onderzoek. Hiervoor worden testen afgenomen of vragenlijsten ingevuld. Vanaf oktober 2021 gaat het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg (Nivel) samen met 3 vakgroepen Huisartsgeneeskunde – van UMCG, Radboud UMC, Maastricht UMC – en DHD (Dutch Hospital Data) onderzoek doen naar long COVID.
Meer informatie
- Lees ook het artikel revalidatie na een corona-infectie.
- Of bekijk de uitzending van Nieuwsuur over dit onderwerp.
- Bekijk de animatie van Nu.nl over klachten bij long COVID-patiënten.
- Het Longfonds heeft de site coronaplein.nu in het leven geroepen. Dit is een platform voor mensen met long COVID, met onder meer webinars, ervaringen en nieuws.
- Ook de website c-support.nu, opgericht door het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), kan uitkomst bieden. Deze site is speciaal voor patiënten die langdurig klachten hebben na een COVID-infectie en niet opknappen na hulp van een fysio- of ergotherapeut. C-support kan in overleg bemiddelen of de patiënt gezien moet worden door een revalidatiearts.
- Heb je langdurige klachten na long COVID? Blijf er niet mee rond lopen en bespreek de mogelijkheden met je huisarts.