Hartrevalidatie werkt; naast kracht en conditie ook weer vertrouwen in je lichaam
Mensen die een hartincident hebben gehad, zoals een hartaanval, komen in aanmerking voor hartrevalidatie. En daarmee kan echt resultaat geboekt worden. Zo wordt de conditie van revalidanten beter, krijgen zij meer kracht en ook meer vertrouwen in hun lichaam. In dit artikel gaat het over het vernieuwde programma voor hartrevalidatie van Revant. En de ervaring van Bert, die het revalidatieprogramma volgde nadat hij in februari een hartinfarct kreeg.
In het nieuwe hartrevalidatieprogramma van Revant is meer ruimte voor zorg op maat en staat de positieve gezondheid van de revalidant centraal. Aan het woord is Bert van den Kieboom (65). Op 1 februari van dit jaar kreeg hij een hartinfarct. Een belangrijk deel van zijn herstel volgde hij bij Revant, waar hij acht weken lang een hartrevalidatieprogramma volgde. We spreken Bert twee weken na het programma. ‘Ik houd me aan de instructies die ik heb meegekregen, doe mijn oefeningen en eet gezond. Ik voel me prima.’
‘State of the (he)art’ revalidatieprogramma
Het traject dat Bert heeft doorlopen, bestaat nog niet zo lang. Het is een recente ontwikkeling, geboren uit een eerdere verandering die Revant had ingezet. ‘Een tijd geleden kampten we met een teruglopende instroom van hartrevalidanten’, vertelt zorgmanager Hart- & Longrevalidatie Quanita Aerts. ‘Dat is opmerkelijk, want volgens de richtlijnen hartrevalidatie komt iedereen die een hartincident meemaakt in aanmerking voor hartrevalidatie en heeft daar echt baat bij. We willen zo veel mogelijk mensen helpen om na een hartinfarct of -operatie weer de draad op te (durven) pakken.
Door verbetering van de samenwerking met andere zorginstelling is de instroom nu gestegen van 54 procent naar ruim 80 procent. ‘Hierdoor werden onze groepen revalidanten wel steeds groter. De gemiddelde groepsgrootte lag op een gegeven moment rond de 20. Zorg op maat bieden is dan moeilijk. We besloten het roer om te gooien: de groepen moesten kleiner, het behandelpakket breder en meer gericht op gezonde leefstijl. Van één en hetzelfde programma voor elke revalidant – met de focus op trainen en het verbeteren van de conditie – gingen we naar een programma met drie verschillende paden en zes gezondheidskundemodules gericht op preventie en benaderd vanuit “positieve gezondheid”.’
Zes gezondheidskundemodules
Het nieuwe programma bestaat nog steeds voor een groot deel uit trainen, maar educatie over leefstijl in de vorm van gezondheidskunde is evenzo belangrijk. ‘We kijken naar de gehele revalidant’, legt Cesartherapeut Gemma Mulder uit. ‘Doordat we werken met een interdisciplinair team – met een arts, een psycholoog, een maatschappelijke werker, een diëtist, een ergotherapeut, fysiotherapeuten en een verpleegkundige of physician assistant – kunnen we verbanden leggen en zo meer zorg op maat bieden. Als iemand een hartinfarct heeft gehad, is het belangrijk om voorlichting te geven over een gezonde leefstijl. De revalidant wordt dan bewust van eigen risicofactoren en de mogelijkheden om deze te verbeteren. Wat doet gezonde voeding met je? Wat is nu eigenlijk gezond bewegen? Welke impact hebben chronische ziekten als hoge bloeddruk en diabetes op je hart? Dergelijke vragen komen aan bod in de gezondheidskundemodules die we hebben ontwikkeld. In die modules komt de multidisciplinaire aanpak goed naar voren: de fysiotherapeut en ergotherapeut geven voorlichting over onder meer belasting en belastbaarheid, de diëtist vertelt over gezonde voeding en de maatschappelijk werker gaat in op de sociale aspecten.’
Enorme steun
De modules in de trajecten zijn zo ontwikkeld dat ze de revalidant tot een bewustere, gezonde leefstijl stimuleren. ‘Als onze revalidanten hier leren om meer te bewegen en gezonder te leven, blijven ze dat thuis ook doen’, onderstreept Quanita. ‘Daarbij helpt het ook zeker dat we de revalidanten in groepen laten oefenen. Ze informeren en inspireren ook elkaar. Niet voor niets hebben we onze groepstrainingen met een kwartiertje verlengd. Om even tot rust te komen, maar vooral om onder lotgenoten ervaringen uit te wisselen.’ ‘De steun aan elkaar is enorm’, beaamt Bert, die het basistraject doorliep. ‘We zitten toch allemaal in hetzelfde schuitje. We hebben veel gesprekken met elkaar gehad. Veel gelachen ook. Ik ben heel erg blij dat ik dit programma heb gedaan, zeker met deze groep. Al hoop ik niet dat we elkaar in deze setting nog een keer tegenkomen…’
Springplank
Bert is een treffend voorbeeld van een positief afgerond hartrevalidatietraject. De revalidanten zien in de weken dat ze het programma volgen dat hun conditie en kracht toenemen. Dat is ook meetbaar. En met die kracht en conditie neemt ook het vertrouwen in het lichaam toe. De revalidanten verkennen onder begeleiding hun grenzen en krijgen door de modules te volgen allerlei handvatten voor een gezonde leefstijl. Quanita: ‘Daarna kunnen ze zonder ons verder werken aan hun eigen gezondheid. Wij fungeren als springplank voor de revalidanten om weer zelf die regie te krijgen.’
Meer informatie
Wil je hulp bij hartrevalidatie en of andere orgaanaandoeningen? Deze revalidatie-instellingen kunnen je helpen. Of vergelijk revalidatie-instellingen in jouw regio.
- Lees meer over revalidatie bij orgaanaandoeningen zoals het hart.
- Lees het artikel over bewegen en revalidatie bij orgaantransplantatie.